İnovasyon Nasıl Yapılır?
Nükleer fizikte kritik kütle elde edildikten sonra zincirleme bir reaksiyon oluşur. Sosyal alanda da buna benzer bir şekilde kritik kitlenin oluşması ve ortaya kitlesel reaksiyonların çıkması söz konusudur. Benim de bütün çabalarım buna benzer şekilde kritik bir kitle oluşturmak ve zincirleme reaksiyona yol açmak. Hedef ise inovasyon yapma kapasitemizin dünyayla rekabet edebilecek bir düzeye gelmesini sağlamak. Kritik kütlenin oluşması bir kıvılcımın çakmasını sağlayacak ve ülkemizde inovasyon bilincinin oluşmasına dönük bir reaksiyon gerçekleşecek.
(Tanıtım Bülteninden)
Yazar
: Salih KeskinYayınevi
: Mavi Yayın
ÖZET
“Yenilikçi Fikir ve Ürün Arayanlara Pratik Modeller”
- Bundan birkaç yıl önce firma anlayışları bir kürek yarışı iken şimdi rafting gibi.
Bizi taşıyan su kontrol dışı.
Dolayısıyla süreci kontrol edemiyoruz.
- “Allah sadece cesur olana yardım eder.” Schiller
- “Şimdiki problemlerin çözümleri onları ortaya çıkartan düşüncelerle halledilemez.” Einstein
- Amerika’da yeni bir iş yapma modeli olarak “50 gün stratejisi” denilen bir uygulama vardır. Her bir departman üyesi haftanın bir günü kendi bölümünün dışında bir yerde çalışır ve senede 50 gün çok farklı departmanlara katılmış ve önemli bir tecrübe yüklenmiş olur. Organizasyon eğer iyi yönetilirse uygulamanın sonunda bir önceki dönemle aradaki farkı ve tabi sinerjideki artışı görmek gerekir.
- Başka bir üretken model de, firma dahilinde genel müdür ile en alttaki çalışanın bir araya geldiği aktarım ve yeni fikirler arama toplantıları düzenlemektir.
- Çalışanların tecrübeleri, bilgileri, yaşadıkları firmanın tecrübeleri, firmanın yaşadıkları, bütün olarak firmanın bilgilerini oluşturmaktadır.
- İnovasyon iki türlü yapılabiliyor: Dikeylemesine ve yataylamasına.
- Dikeylemesine inovasyon:
- Bilginin diklemesine geliştirilmesi (Ar-ge departmanı)
- Bünyesinde ar-ge olmayan bir firmanın şu anda rekabet ediyorsa dahi orta vadede bu rekabete devam etmesi pek mümkün gözükmüyor.
- Dikeylemesine inovasyon:
- Yataylamasına inovasyon:
- Bilgi kaldıraçlama veya çapraz eşleştirme.
- Var olan bilginin başka bilgilerle kaynaştırılması.
- Bir sektörün başka bir sektörden esinlenip yeni bir model yaratması.
- Veya bir ürünün farklı bir sektördeki üründen esinlenerek yeni bir eşleşme yani özellik kazanması demektir.
- Örneğin Toyota.
Toyota’nın patronu Amerika’da bir gün markete gidiyor ve ürün sayısına bakarak stokların hiç tükenmediğini görüp depolarının çok büyük olup olmadığını soruyor ve depoyu görmek istediğini söylüyor. Fakat depo yok, ‘Malın tükenme hızına bakıp telefonla sipariş veririz, mal hemen gelir.’ cevabını alınca da kafasında bir kıvılcım çakıyor. İşte bu kıvılcım daha sonra otomotivde çığır açan üretim sisteminin oluşmasına yol açıyor. Süpermarketlerdeki modelden otomotiv sektörüne çapraz bir eşleşme yapılmış oluyor. - Bir diğer örnek ise, köpekbalığı derisindeki dişçikler.
Speedo’nun sürtünmeyi azaltıp hızı arttıran Fastskin mayosuna ilham kaynağı olmuş bir üründür.
- İnovasyon yapmanın yolu sadece ar-ge departmanından geçmez.
İnovasyon firmanın tüm süreçlerini içerisine alan bir yaklaşımdır.
Bir bakış açısı ve bir de tutumdur.
Ayrıca firmanın en tepesinden başlayan bir kararlılığı gerektirir.
- İnovasyon çeşitleri:
- Radikal İnovasyon
- Yapılması en zor olan inovasyon çeşididir.
- Jet motorları, transitörler, internet.
- Piyasaya girdikten sonra oldukça sert etkiler oluşturmuş ve beraberinde piyasalarda devrim etkisi oluşturmuştur.
- Rent A Car
- Organizasyonel İnovasyon
- Bir firmanın iş yapış yöntemlerini geliştirmesi, farklılaştırması ve yenilemesi.
- 6 Sigma eğitimi, Yeşim Tekstil, Borusan
- İş modeli İnovasyonu
- Rakiplerinden farklı bir iş yapma modeli geliştirmek.
- UPS
- Süreç İnovasyonu
- Birim üretim veya kaliteyi artırmak ve üretim ve çeşitli aşamalardaki maliyetleri azaltmaktır.
- GPS ve hava yollarındaki erken rezervasyon sistemi.
- Ürün İnovasyonu
- Var olan ürünlerin özelliklerinde bir farklılık yapılmış olması.
- İnci Akü, Arçelik.
- İnci Akü sadece akünün renginde bir değişiklik yaparak piyasada etki oluşturmuş bir firmadır.
- Deneyim İnovasyonu
- İnsanlara farklı anlar yaşatmayı amaçlayan inovasyon çeşididir.
- Üç boyutlu film ve bilgisayar oyunları.
- Pazarlama İnovasyonu
- Ürün ve hizmetlerde farklı, değişik bir tasarım, ambalaj ve müşteri ilişkileri yöntemlerinde farklılık yapılması.
- amazon.com ve www.yemeksepeti.com
- İnovasyon, yeni fikirlerin ticari bir yarara dönüştürülmesi sürecidir.
Yani yaratıcılığın, ticari ustalıkla birleştirilmesidir.
- İnovasyon; farklılaşmak için, fark yaratmak için, farklı bakmaktır.
- Genelde inovasyon denince akla ürün ve hizmetler gelmektedir.
Ancak, süreçlerde, dağıtımda, markada, müşteri deneyiminde, iş modelinde de inovasyon yapılabilir.
- Firmalar çeşitli yöntemler geliştirerek firmada yeni fikirlerin ortaya çıkmasını sağlamalıdır.
Bunu da ödüllendirme veya yüzde vererek desteklemelidir.
- Dünyadaki inovasyonların büyük kısmı artımsal inovasyondur.
Yani küçük değişiklikler içeren inovasyondur.
- Sistematik yapısal bir süreç olan inovasyon, öngörülebilir ve planlanabilir bir süreçtir.
- Farklı bakmayı öğrenmek için her zamanki yaptıklarınızın tersini yapmanız gerekir.
- İnovasyon yapmak her çevreden her kaynaktan bilgi koparmak ve iletişimde olmak demektir.
- Organizasyonel destek olmadan inovasyon konusunda ilerlemek mümkün değildir.
Kısaca inovasyon bir takım oyunudur.
Firmada bir inovasyon kurulu oluşturulmalıdır.
Hangi ölçüde bir firma olursa olsun, çok az çalışanı olan bir firmada bile inovasyon kurulu oluşturulabilir.
En az iki kişinin bir araya gelmesi inovasyon kurulunun teşkili için yeterlidir.
Kurul en fazla beş kişi olmalıdır.
Her hafta en az üç saat toplanmalı bu kurul.
Her bir çalışan veya ortağın, zaman içerisinde bu kurulun kurtarıcı fonksiyon icra etmesi gerektiğine olan inancı artacaktır.
İnovasyon kurulunun yapacağı araştırma ve çalışmalar, daha önce sektörün hiç görmediği yenilikler ortaya çıkaracaktır.
Kurulun firmanın yeni kadrolarına farklı bir enerji pompalayacağı kesindir.
- Bir yeniliğin riski ne kadar yüksekse getirisi de o kadar yüksek olma ihtimali taşır.
- Yapılacak inovasyon, piyasadan gelen verilerin üzerinde çok iyi ve farklı yönlerden çalışılmadıkça harekete geçirilmemelidir.
- Eğer tanıtım ve reklam çalışmaları doğru bir strateji ile yapılmaz ise inovasyondan istenen sonuç alınamayacaktır.
- Artımsal inovasyonda, yani küçük inovasyonlarda, bire üç gibi bir oran vardır.
Yapılan bir küçük inovasyon çalışmasında firma bir koyup üç alabilir.
- Müşteri sizin en değerli müfettişinizdir.
Sizi farkınızda olmadan erken uyarma sistemiyle uyarır.
Siz ikazı aldınız aldınız, almadınız yine de siz bilirsiniz!
- Japonya’da bir yıl süresince özgün proje geliştiremeyen akademisyenin işine son verilir. Japonların neden inovasyonda dünyanın birinci sırasında olduklarını anlamak isteyenlerin sadece bu örneğe bakmaları yeterli.
- Her yenilik, mevcut düşünme kalıplarını ve rutinleri zorlayan bir özelliğe sahip.
Anında tepki görür. Ve hatta bu tepkiler de en yakınımızdan başlar.
- Firmaların değişik teknikleri kullanarak kendi ürün yapısında ve formunda yapacağı en küçük bir nüansın bütün rakipleri arasındaki yerini bir anda değiştireceğini akıldan çıkarmamak gerekir. Bunun için de firma çalışanlarına periyodik olarak inovasyon kültürü eğitimleri aldırmak ve küçük inovatif gruplar oluşturarak yenilik ve farklılık odaklı inovasyon çalışmaları yapmak gerekmektedir.
- Sadece Hollanda’nın 2006 yılı inovasyon bütçesi 16 milyar Euro’dur.
Çin derseniz GSYİH’dan inovasyona en fazla pay ayıran ülke konumunda.
Çin, şu anda GSYİH’nın yüzde iki buçuğunu inovasyona ayırmaktadır.
Avrupa’nın birçok ülkesinde orta öğretimde öğrencilere yaratıcı düşünceyi geliştirici farklı teknikler öğretiliyor.
- İnovasyon konusunda yapılacak ilk icraat, ülkemizin inovasyon kapasitesini belirlemektir.
Firmalarımızın inovasyon kapasitesini belirledikten sonra ikinci icraat, her firmanın durumuna yönelik olarak inovasyon kültürü ve inovasyona giriş eğitimleri vermektir. Bu eğitimler sektörel bazlı ve ölçeğe bağlı olarak organize edilmelidir.
- Bir ülkede insanları herhangi bir konuda iyice motive edebilir ve ülke olarak bunu yapacağına ikna edebilirseniz o ülke insanının altından kalkamayacağı hiçbir konu olmaz.
- Her firma çalışanlarının tecrübelerine aktarmaları için tecrübe paylaşımı toplantısı yapmalıdır. Bu toplantılarda büyük bir enerji aktarımı gerçekleşmekte ve ayrıca herkesin birbirini daha iyi tanımasına yardımcı olmaktadır. Çeşitli yöntemlerle, çalışanların yenilikçi fikirlerini almak firmayı düşünce zengini bir yere taşıyacaktır. Hiç ummadığınız kişilerden hiç ummadığınız fikirler geleceğini göreceksiniz. Fakat fikirlerini hayata geçirdiğiniz kimselere mutlaka bunun karşılığını vermelisiniz.
- Müşteri şikayetleri de firmaya önemli bir geri bildirim sağlar.
Bu şikayetlerin tolere edilmesi ve ardından memnuniyet anketlerinin yapılması müşteri ilişkilerini oldukça güçlendirecektir.
- “Beyin fırtınası” metodu en fazla yirmi kişiyle uygulanan bir düşünce üretme modeli.
Önce sorunlu bir alan tespiti yapılarak bu alana yönelik olarak çeşitli soru başlıkları tespit ediliyor ve daha sonra birçok soru, oylamayla bir soruya indirilerek bu tek soru üzerinde derinlemesine çalışmaya başlanıyor.
- Müşteri ile olan diyaloglarda küçük firmalar her zaman büyüklere göre daha avantajlıdır. Arada farklı mekanizmalar henüz yoktur ve de resmi dil söz henüz oluşmamıştır.
Küçük firma bu durumu avantaja dönüştürme imkanını sonuna kadar kullanabilir.
- Hangi konuda ve ne şekilde olursa olsun müşteri yanıltılmamalıdır.
Firma, yanılttığı müşteriyi kaybetmekle kalmaz, en az on kişiyi de onunla birlikte kaybeder.
Dürüst olan firma, dürüstlüğü ile uzun vadede hiçbir zaman kaybetmez.
- Alışverişte müşterinin beklediği şey artık, sadece ürün özellikleri ve fiyat değil, bunun yanında duygusal öğelerin de ürün ve hizmeti içinde yer almasıdır.
- “Emtialaşma” aynılaşma anlamına gelmektedir.
Günümüz iş dünyasında en önemli sorun olarak gözükmektedir.
- Mevcut müşterilerinize sahip çıkın.
Ne yaparsanız yapın ama olan müşterilerinizi kaybetmeyin.
Onların piyasayı takip etmediklerini düşünmeyin, sizin kendisini korumadığınızı anlayınca hemen sırtını dönecektir.
- Müşterinin alışveriş yapması önemli değildir, önemli olan mağazaya gelip ne kadar zaman geçirdiğidir. Firmalar bunun zamanla kendilerine bağlı bir müşteriler grubu oluşturacağını zaten hesap etmiştir. Bugün dünyanın neresinde Starbucks mağazasına giderseniz gidin, herhangi bir şey satın almadan uzun süre oturun, hiç kimse gelip sizi rahatsız etmez.
Tabii ki zamanla bu durum müşteride önemli bir rahatlık hissi oluşturur ve iş müşterinin mağazaya bağımlılığına dönüşür. Siz onun rahatlığı için elinizden ne geliyorsa yapıyorsunuz. Yetmiyor tekrar gelmesi için de hizmet kalitenizi sürekli arttırıyorsunuz.
- Marka asla tesadüf olamaz…
- Önümüzdeki on yıl içerisinde piyasada olacak ürünlerin yüzde sekseninin henüz üretilmediği belirtilmektedir.
- Karar her şeyin başıdır.
Tüm çalışmalar alınacak bu karardan sonra gelir.
Dünyada en başarılı firmaların ortak özelliklerinden bir tanesi aldıkları stratejik kararların peşinden ciddiyetle gitmeleridir.
- Her işte artık veri birinci derecede hayat kurtaran şeydir.
“Yani petrol veridir.”
- Firmalar bundan sonraki süreçte kendi seçimleri ile değil alıcıların isteklerini merkeze almak durumundadırlar. Müşterinin isteklerini anlamanın en doğru yolu, kendi müşteri gruplarınızı iyi bir şekilde analiz etmektir.
- Her ürün ve her hizmetin bir doygunluk grafiği vardır.
Ürün önce piyasaya girer, bir yükseliş yaşar ve belli bir süre sonra da tüketicinin zihninde doyuma ulaşır. Artık piyasadaki durumunda bir düzleşme olur yani satışlarda ve müşteri ilgisindeki çıkış durur. Buna teknik dilde “doygunluk aşaması” denilmektedir.
- Firmalar ürünlerinin seyrini iyi takip etmeli ve düşüş eğilimine girmeden önce acil eylem planı geliştirmelidir. Eylem planları, ürünün yeni bir değişime ve yeniliğe ihtiyaç duyduğu önermesinden yola çıkmalı ve ürün üzerinde veya satış politikasında bir inovasyon yapmayı amaçlamalıdır.
- Her firma bir misyona sahiptir. Bu misyonun müşteriler tarafından iyice bilinmesi, firmayı güçlü kılar. Firmalar sabah akşam misyon ve vizyonlarını bıkıp usanmadan müşterilerine aktarmalılardır. Bununla hiçbir şey kaybetmezler, tam aksine müşteri bu kadar misyon ve vizyonuna bağlı olan firmaya bir süre sonra saygı duyar ve kafasında buna uygun bir yere yerleştirir.
- Müşteri ürün ve hizmet konusunda da ne kadar bilgi sahibi olursa, ürüne o kadar ilgisi ve o kadar da fazla alıcısı olur.
- Kendini eleştirenler başkalarının kendilerini eleştirmelerine mani olurlarmış. Firmalar da insanlara benzerler. Kendini sürekli özeleştiriye tabi tutan firma, iyiyi aramak yolunda mesafe kat ediyor demektir. Firmalar, kendi çalışanlarından isim vermeden, işleyişlerinde, yönetim tarzlarında ve çalışanlara olan davranışında yanlış giden neler var, bunları yazmalarını istemelidir.
- Birbirini tamamlayan departmanlar anlayışının geliştirilmesi, ürün lideri firmaları tanımlayan karakteristik bir özelliktir.
- Artık müşteriler para verirken sadece bir işlev değil birden fazla işleve sahip ürün almak eğilimindedirler. Bunu sağlayan firmalar kendi alanlarında bir adım öne geçmektedir.
- Her sektörde sıkı bir rekabet baskısı altındadır şirketler.
Bunu aşmanın ve pazarda yerini güçlendirmenin yolu rakiplerin çok rahat bir şekilde taklit edemeyeceği modelle geliştirmekten geçmektedir.
- İnsanların artık başarılı olabilmeleri için sadece aldıkları eğitim ve zeki olmaları yetmeyecektir. Aynı zamanda, düşünce alanında yaratıcı olanlar ve risk alma konusunda cesur davrananlar ileriye dönük olarak ön plana çıkacaklardır.
- Yenilikçilik, düşünebilme, kavramlar, olaylar arasında ilişkiler kurma ve bunlarla ilgili olarak sonuçlar çıkarma yetisi olarak, insanı diğer canlı varlıklardan ayrılan en önemli özelliğidir.
- Yenilikçi ve farkındalık, akılcı olduğu kadar sezgisel düşünerek yeni, estetik, yapıcı fikirleri ve ürünleri temel düşünme sürecini kullanarak geliştirmektir.
- Yaratıcılığı engelleyen etkenler:
-
- Duygusal etkenler
- Kültürel etkenler
- Algısal etkenler
- Yaratıcı düşüncenin ortaya çıkması için kurumsal yapıda aşağıda belirtilen hususların sağlanması gerekir.
- Sağlıklı bir yöneten-yönetilen ilişkisi
- Karşılıklı açık iletişim sistemi
- İşbirliği ve motivasyon
- Her türlü düşünceye açık olma
- Eleştiriden çok övgüye yer verme
- Katı kurallardan ve statükocu yaklaşımlardan kaçınma
- Yenilikçi ve yaratıcı düşünceleri teşvik etme
- Özellikle Türk firmalarımızda değişmeyen şeyler:
- Tek kişiye bağlı patron firmalar (ne yazık ki lider firmalar diyemeyeceğimiz yapılar)
- Lider firma olmadıkları için iç huzursuzluklar
- Otoritenin çeşitli kurallara bağlandığı yapılar
- Kişi bazlı firmalar
- Hiyerarşik bir kumpas altında olan şirketler
- “Herşeyi ben bilirim” diyen patronlar
- “Patron herkesten iyi bilir” diyen çalışanlar
- Patronun tüm yapılanlara bilfiil müdahale ettiği kurumlar
- Rekabet halinde firmanın piyasadaki tüm kredibilitesini yerle bir etme hamleleri.
- Bundan daha beş sene önceye kadar şirket profili bir “kürek yarışını” andırıyordu.
Başta bir kaptan ve onun haricinde sırayla dizilmiş kürekçiler. Yeni konseptte ise artık farklı bir durum var. Kürek yarışları benzetmesinin yerini “rafting” almış durumda. Su artık sakin ve dengeli bir su değildir. Oldukça agresif, her an başka bir sürpriz karşınıza çıkaracak özelliklere sahip bir sudan bahsediyoruz. Bunun adı “kaos içerisinde istikrarı yakalama” teorisidir.
- Yakın gelecekte bilgi toplumundan hayal toplumuna geçilmektedir. Artık bütün işleri makineler yaparken çalışanlara kalan ise hayal ve sezgi gücü olacaktır. Artık yaratıcılık bir zorunluluk. Bünyelerinde yaratıcı fonksiyon geliştiremeyen firmaların önümüzdeki kısa vadede ayakta kalması o kadar kolay olmayacak.
- Şirketlerde “kontrol yönetimi” yerine “değer yönetimi” kavramı öne geçecek.
- Heyecan yoksa bağlılık da yok.
Heyecan yoksa aidiyet de yok.
Heyecan yoksa şevkli üretim de yok.
- İdeale giden firmalar birim başına karlılığı baz alanlardır.
- Her müşteriye hitap etmek istemek büyük bir handikaptır.
Firma, kendi segmentini iyi belirlemeli, ürün ve pazarlama konumlandırmasını buna uygun bir şekilde yapmalıdır.
- Bizim kendi firmamızı nasıl gördüğümüz, başkalarının bizim firmayı nasıl gördüğü ve bizim kendi firmamızı nasıl görmek istediğimiz önemlidir.
Bir şirketin kendini nasıl gördüğü onun içsel kültürü veya felsefesidir.
Onu başkalarının nasıl gördüğü, marka kimliği, marka vaadidir.
Bir şirketin nasıl görünmek istediği ise misyonudur.
- Firmanızın en iyi 30 müşterisini bulun.
Bu müşterileri iyi bir analizden sonra tespit edin ve bu ayırt edilen müşterileri bir mail grubunda birleştirin.
Size destek olacağına inandığınız müşterilerinizden seçim yaparken dikkat edilmesi gerekir.
Bu müşterilerinize bir mesaj gönderin ve deyin ki:
Biz sizi en değerli müşterilerimiz arasından bir analizle tespit ettik.
Ve bu şekilde ilk otuz en iyi müşteri grubumuzun içinde siz de yer almaktasınız.
Sizinle firmamız hakkında paylaşmak istediğimiz bazı şeyler var.
Bu konularda bize yardımcı olmanızı istiyoruz.
Kabul etmeyenler de olabilir tabii.
Onlara teşekkür eder ve yerine başkasını koyarsınız.
Liste netleştikten sonra sistemi çalıştırma zamanı gelmiş demektir.
- En çok ihmal edilen müşteriler en iyi müşterilerdir.
- Firmanın her türlü aktivitesini onaylayan ve bunları kabul veya reddeden aslında müşteridir.
- Son zamanlarda yapılan tüketici davranışları anketlerinde görülen şey, müşterilerin firmalara olan sadakatlerinin düşme eğiliminde olduğu gerçeğidir.
- Müşterilerinize sormanız gereken stratejik sorular;
- Bizde var olanların dışında neler beklersiniz?
- Siz, bizim yerimizde olsanız farklı olarak ne veya neler yaparsınız?
- Bir firmanın en güçlü olduğu yer, müşteri ilişkileri kanalı olmalıdır.
Firma müşteri için vardır.
En başarılı işletmeci zamanın daha fazlasını müşteriyle birlikte geçirendir.
- Sosyal sorumluluk projeleri firmaların artan rekabetten avantajlı çıkabilmek için müşterinin hassas olduğu konulara dikkatleri çekmek ve müşterinin vicdanını bir nevi işin içine katarak duyarlı marka imajı oluşturmak istemeleridir.
Sosyal sorumluluk projeleri, sadece anlık duygusal etkilenimleri değil bunun da ötesinde firmanın daha insancıl olarak algılanmasını temin etmektedir.
Müşteri projelerden haberdar olduktan sonra artık o firmanın sadece ürününü almış olmuyor, aynı zamanda yaptığı sosyal sorumluluk çalışmasına da bir nevi maddi ve manevi katkı sağlamış olduğuna inanıyor.
Sosyal sorumluluk projelerinin lansmanında firmanın kendi ismi arka planda olmalıdır.
Firma projeyi tam anlamıyla ticari olarak düşünmemelidir.
Üzerinde çalıştığı projeye proje bittikten sonra da sahip çıkmalıdır.
Firmalar daha bugünden başlayarak belli bir sosyal sorumluluk alanı seçilmeli ve bunu devamlı suretle sürdürmelidir.
Ancak bu şekilde müşteri zihninde önemsenen bir duruma gelinebilir.
- Amerika’da birçok büyük ölçekli firmada 50 gün stratejisi uygulamaya konulmuştur.
Bu strateji her bir çalışanın haftada bir gün başka bir departmana çalışmaya gitmesi esasına dayanmaktadır. Her hafta bir departmandaki çalışan daha önce kendisi için belirlenmiş departmana gitmekte ve bir gün boyunca orada çalışmaktadır.
Bu stratejiyi uygulayan firmalarda %20’ye yakın bir performans artışı olduğu gözlemlenmiştir.
Çalışanlar hep aynı işi yaptıklarından dolayı bir süre sonra iş körlüğüne uğrarlar.
Çalışan insan olduğundan, bu gayet anlaşılır bir durumdur.
Ve bu rutinlik bazen öyle bir hale gelir ki hem insanları bezdirir ve hem de gözünün önündeki en basit bir hatayı görmez duruma gelir.
Hem rutinliğin aşılması ve hem de çalışanın görmediği basit hataların o departmana haftada bir gelen kişi tarafından görülmesi sağlanmış olacaktır.
Bir departmandaki kişi başka bir departmana giderken kendi birikimini ve kendi departmanının kültürünü yeni departmana taşır.
Yeni ve farklı çalışma tekniklerinin gidilen yere götürülmesi demek bir çapraz birikim aktarımının yapılması anlamına gelir.
Gidilen yere farklı bir yerden ilave sistem anlayışı sağlanmış olur.
Firma içerisindeki çalışma prosesinde kişinin kendi departmanının yerinin açık olarak görülmesi mümkün olur. Bu stratejiyle birlikte kişi, hem kendi departmanının proses içerisindeki durumunu ve önemini kavramış olur, ve hem de tüm departmanların kendi departmanına göre durumunu, niteliğini kavramış olur.
- Motivasyon, çalışma hayatında en önemli verimlilik etkenlerinden birisidir ve boş zaman da, kişileri motive eden önemli bir özellik sayılır.
- Bir ürünün piyasaya ilk girerken alıcısı olan kitle, %13,5’lik müşteri kitlesidir.
Bu kitlenin adı ön alıcılardır.
İkinci alıcı kitle %35’lik
Bu kitlenin adı da erken alıcılardır.
Geri kalan kitle ise geç alıcı olan kitledir.
- Satın alınma değeri taşıyan her ürün ki, bu bir kavram değişikliği ile sağlanmış bile olsa, inovasyon adını almaya hak kazanır.
- Farklı bakmak ve farklılığı piyasaya kabul ettirmek inovasyonu açıklayan ifadelerdendir.
- İnovasyon yapmanın kategorik olarak iki yolu var.
- Birincisi, “dikeylemesine inovasyon” yapma,
- İkincisi ise “yataylamasına inovasyon” yapma.
- Dikeylemesine inovasyon bildiğimiz ar-gedir.
Bütçeleri uygun olan firmalar ki daha çok orta büyüklükte veya büyük ölçekli firmaların kurabileceği bir departmandır, ar-ge departmanı içerisinde bu formasyona uygun olan kişilerin çalışmasını gerekli kılar.
Ar-ge anlayışı aynı zamanda adı üzerinde bir araştırma geliştirme işidir.
Daha çok ürün geliştirme amacı taşır.
İnovasyon ise firmanın en üst düzeyinden başlayarak tüm firmanın kılcal damarlarına kadar yayılan bir kültürün adıdır.
Bir anlayış ortalamasıdır.
- Yataylamasına inovasyon
Ar-ge olmadan da firmada ilgili olanların bir araya gelerek inovasyon yapması, çapraz eşleştirmedir. Bunun adına da “yataylamasına inovasyon yapılması”
Yataylamasına inovasyona aynı zamanda bilgi “kaldıraçlama” veya “çapraz eşleştirme” adı verilmektedir. Daha doğrusu yataylamasına inovasyon “çapraz eşleştirme” yöntemini kullanır. Çapraz eşleştirme, başka bir adıyla bilgi kaldıraçlama, başka bir yerde olan bilginin veya bir özelliğin kendimizde bulunan bir ürüne çeşitli şekillerde uyarlanmasıdır.
Yapılan inovasyonların büyük kısmı yataylamasına inovasyon kapsamına girmektedir. Otomotivde tam zamanlı üretim modeli Amerikan süpermarketlerindeki tedarik sisteminden esinlenilmiştir.
Yine endüstriyel üretimde kullanılan ve endüstriyel üretimde bir devrim yaratan bant sistemi, mezbahalardaki sistemden esinlenerek hayat geçirilmiştir.
Tren vagonunun buzdolabı ile birleştirilmesinden ortaya soğuk hava taşımacılığının çıkması.
- Beklentileri anlamaya çalışan firma bunun için kendi içinde bir inovatif ekip kurmalıdır.
Bu ekibin amacı, tüm çalışmalarında piyasadaki sinyalleri toplaması ve bunu kendi beceri diline dönüştürmesidir.
- Müşteri beklentileri sürekli değişim
Oldukça dinamik bir yapıdan bahsetmekteyiz.
Bizim de firma olarak bu dinamizme uygun bir aktivite içerisinde olmak gibi bir mecburiyetimiz var.
- Fazla bir çeşide girmek her zaman risktir.
Tüm bilgilerden yola çıkarak bir veya iki çeşit belirleyerek bunların piyasa dönüşlerinin beklenmesi en doğru harekettir.
Diğer çeşitlere ise bu dönüşlerin analizinden sonra girilebilir veya girilmez.
- Rekabette yıkıcı olan şey emtialaşmaktır. Yani aynılaşmak.
Birinin yaptığını tıpatıp taklit etmek.
Piyasa dinamikleri açısından bakıldığında bu durum küçükler için neredeyse yok olmak anlamına geliyor.
- Her ürünün bir müşteri kitlesi olduğunu pazarlama teorileri ortaya koymaktadır.
- Yerel ürünlerin kendi bölgelerinden getirilerek o bölgenin insanına uygun bir satış stratejisi ile satışa sunulması, zamanla belli bir müşteri portföyü oluşturacak ve çevrenizde markalaşmanızın yolunu aralayacaktır.
- Büyük firmaların en ciddi handikabı operasyonel olmamak ve karar almada yavaş olmalarıdır. Küçük firmalar ise çok kısa sürede ciddi değişiklikler yapabilirler.
Bu avantajı piyasa avantajına dönüştürmek için yapılacak her hareket, müşteride anında pozitif bir algı oluşturacaktır.
- Küçük firmaların düştüğü ciddi hataların başında ürün yelpazesinin sürekli artırılması
Başta cazip gibi görünen bu durum, zamanla ürün çeşidine yetişememek gibi bir durumla firmayı karşı karşıya getirmektedir.
Çünkü ürün sirkülasyonunu sistematik takip etmek ve buna uygun alımlar yapmak küçük firmaların yapısını aşan bir durumdur.
Ürün yelpazesini genişletmek ve ürün sayısının arttırmak yerine, kategoriler içinde belirlenmiş ürünlere odaklanmak en doğru stratejidir.
Bunları seçerken de, büyük firmalarla yarışa girişilecek ürünlere değil, müşterinin daha çok ilgi göstereceği fiyat aralıklarına ve markalara yoğunlaşmak gerekir.
- Toplumumuzda icat ile inovasyon birbirine karıştırılmaktadır.
Türkçe olan ‘yenilik’ terimi İngilizce’deki ‘innovation’ teriminin karşılığıdır.
İcat ise ‘invention’ teriminin karşılığıdır.
Telefonun ilk kez bulunması icat sayılırken, bunun kablosuzunun üretilmesi inovasyona girmektedir.
Telefonun boyutuyla oynanması, anten değişikliği, kapak modelleri veya radyolu ve kameralı olanının üretilmesi de daha çok inovasyon sayılmaktadır.
- İnovatif yetenek, araştırma ve geliştirme iktivitesiyle yakından ilişkilidir.
Bu ilişki, klasik bilgi dışında elde edilmiş olan yeni bilgiyi oldukça önemli kılmaktadır.
- Yeni bilgi kaynakları ikiye ayrılır:
Dış ve iç bilgi kaynakları.
- Dış Bilgi Kaynakları:
-
- Müşteri şikayetleri
- Her müşteri şikayeti kayıt altına alınmalı ve bu durum müşterinin ürün üzerinde istediği veya istemediği ilave bir özellik olarak anlaşılmalıdır.
- Rakip çalışmaları
- Rakiplerin piyasada yaptıkları atraksiyonlarda ve ürün/hizmet konusunda yapacakları her türlü hareketlerin üzerinde iyi bir şekilde çalışılmalıdır.
- Müşteri ile yakın temas
- Kurumsal olsun veya olmasın müşterilerin belli aktivitelerde bir araya getirilmesi demek müşteri aktarımlarının gerçekleştirilmesi anlamına gelir. Her yakın temas aktivitesi, aynı zamanda firma ile müşterinin birbirine enerji akışının sağlanması demektir.
- Dünyayı tanımaya çalışmak
- Her sektörde ciddi bilgi depremleri ve tabii ki aynı zamanda bilgi erozyonları olmaktadır. Hem ülkemizde ve hem de dünyadaki literatürler ihmal edilmemelidir.
- Üniversiteler
- Her üniversitede sürekli farklı konularda tezler yazılmaktadır. Kendi alanınızla ilgili olarak üniversitelerle kontak içinde olmamız firmamızın geleceği için önemlidir.
- Müşteri şikayetleri
- İç Bilgi Kaynakları
-
- Çalışanlar
- Firma içinde bulunan her seviyedeki kişi, bir bilgi kaynağıdır. Çeşitli yöntemlerle çalışanlardan firmanın faaliyet konusuyla ilgili olarak bilgi toplanması firmanın vizyonuna katkıda bulunacaktır.
- Firma ortakları
- Firma ortakları birer yeni bilgi kaynağıdır. Çünkü potansiyel arayıcılardır. Firmanın geleceğinden sorumlu oldukları için sürekli bir tarama halindedirler. Ortaklar sürekli bir araya gelip beyin fırtına yapmalı ve yeni bilgi arayışına katkıda bulunmalıdırlar.
- Çalışanlar
- En küçük firmada bile inovasyon çalışması yapılabilir. Çünkü inovasyon bir kültür, bir anlayıştır. Bu anlayışa ve bu bakış açısına sahip olmayan firmalar, büyük olsalar bile aslında piyasada uzun süreli ve kalıcı bir firma olamazlar.
- Firmaların inovasyon prosesi:
Firma inovasyon yolculuğuna çıkmadan önce sırasıyla şunları yapmalıdır;- İki kişi de olsa bir “İnovasyon Kurulu” oluşturulmalıdır.
- Bu kurul için haftada minimum üç saat toplanacak şekilde bir toplantı düzeneği oluşturulmalıdır.
- Her hafta toplanacak bu kurumun ilk toplantısında, birinci olarak firmanın SWOT analizini çıkartmalıdır.
- İkinci olarak sektörün SWOT analizini çıkartmalıdır. Sektörün risk haritasının çıkartılmasının faydası, firmanın yürüyüşü esnasında zeminin iyi bilinmesi açısından önemlidir. Firma tüm kararlarında bu zeminin iyi etüt edilmesine ihtiyaç duyar.
- Eksik yönler belirlendikten ve SWOT analizleri yapıldıktan sonra şu soruları sormalıdır; Bizim yaptığımız ama rakiplerin yapmadığı neler vardır?
Rakiplerin yaptığı ama bizim yapmadığımız neler vardır?
Hangi konuda rakiplerden ileriyiz?
Bizim rakiplere göre daha avantajlı olduğu veya alabileceğimiz yeteneklerimiz var mı? Varsa nelerdir?
Firmanın yetenek arayışı basit gibi görünse de aslında oldukça stratejik bir konudur. Firmalar becerilerini doğru tespit edebilirlerse, piyasada bununla öne geçme ihtimalleri her zaman daha yüksek olacaktır. Yukarıdaki sorulara verilen cevaplardan sonra hangi noktalarda değişim ihtiyacı olduğu, nerelerde inovasyon yapacağımıza yönelik olarak iki veya üç alan belirlenmelidir.
- Bir firmanın inovasyon alanı onu diğerlerinden güçlü kılan unsurlar arasından seçilmelidir. Hatta birden fazla alan varsa içlerinde en rahat inovasyon yapabileceği konu öne alınmalıdır. Yani hem alt yapı olarak ve hem de finans açısından uygunluk baz alınmalıdır.
- Belirlenen alanlara yönelik olarak inovasyon ekibi, bir sonraki toplantıya iş bölümü yaparak bu alanları tarayarak gelmelidir.
- Araştırılan alanların üzerinde bir veya iki toplantıda çalışılacak ve konunun bir alanda toparlanılması sağlanacaktır. Burada önemli olan, belirlenen birden çok inovasyon alanını bir alana indirgemek Bu alanın firmanın becerisine uygun olup olmamasına dikkat edilmelidir.
- Belirlenen ve tarama yapılan alan veya konu artık firmamızın inovasyon yaptığı bir alandır. Burada dikkat edilmesi gereken şey, dışarıya ve firma içinde ilgili olmayanlara konunun oldukça kapalı bir şekilde yansıtılmasıdır.
- Çalışmalarda asıl bulunması gereken cevap, firmanın kendi yeteneğini bu inovasyon yapılacak olan alana nasıl modifiye edebileceğidir.
- Piyasada bir PR çalışması yapılması oldukça önemlidir.
- Profesyonel katkı alınamayacaksa eğer, firma kendi ölçüsünde pazarda ufak çaplı da olsa bir ilgi analizi yapmalıdır.
- Bütün taramalardan sonra inovasyon alanına dönük bir frekans tespit edilmesi beklenir.
- Firmadaki İnovasyon Kurulu kendi arasında yaratıcı tekniklerle farklı çözümler bulma üzerinde yoğunlaşacaktır. Yaratıcı düşünme toplantılarında mantıklı yaklaşımlar yerine daha çok absürd fikirler ortaya atılmalı ve bu da garipsenmemelidir. Bütün ilginç fikirler mantıklı yaklaşımlardan değil tam tersine tuhaf sayılan fikirlerden ortaya çıkmıştır.
- Bu aşama da geçildikten sonra, konuyla ilgili olarak bir demo çalışması başlatılmalıdır.
- Artık bir inovatif ürün/hizmet fikri ortaya çıkmış olmalıdır. Bu demo ürün piyasaya, müşterilerin onayına sunulacaktır.
- Piyasanın tepkileri en hassas bir şekilde ölçülmelidir.
- Fiyat konusunda müşterilerin yeniliklere biraz daha fazla para verme eğilimde oldukları unutulmamalıdır. Ayrıca rakiplerde olmayan yeniliği sizin sunmanızın firmaya artı bir kar getirisinin olması gereklidir. Yani fiyatlandırmada bir üst banttan girmekte fayda vardır, çünkü sizden sonra aynı özelliği taklit edecek olanlar mutlaka sizden bir alt fiy
